YATAY VE DÜŞEY KUVVET AKTARAN MAFSALLI KOLON AYAKLARI HESABI




Bu tür kolon ayakları eksenel kuvvet ve kolona gelen yatay kuvvetleri temele aktarırlar. Burada kolon ebatları ve guse levhası özellikleri açılır listeden hazır olarak verilebilirdi fakat bu şekilde programdan daha genel olarak faydalanılabileceği düşünülerek bilgi girişi bu şekilde düzenlenmiştir. Bu program sayesinde temel taban levhası kalınlığı belirlenerek, kolonu taban levhasına bağlayan kaynak dikişlerinin kalınlığı, guse levhasını kolon profiline bağlayan kaynak dikişlerinin kalınlığı, guse levhasının uç kesitindeki gerilmeler ve yatay kuvveti betona aktaracak olan taban levhası altındaki kamada gerilme tahkikleri yapılır. Bilgi girişindeki parametreler için ekrana gelen şekilden yararlanılabilir. Yapı çelik sınıfı ve yükleme çeşidi seçilerek hesaplamalarda kullanılacak emniyet gerilmeleri belirlenir. Ekrandaki formda çelik yapı elemanları ve kaynaklara ait emniyet gerilmeleri görülebilir. “S” kolona gelen eksenel yük değeridir. “H” ifadesi ise kolona gelen yatay yük değerini ifade etmektedir. “A” profil gövdesine paralel taban levhası boyutu, “B” Profil başlığına paralel taban levhası boyutudur. Açılır listeden beton sınıfı seçilerek önceden belirlenen taban levhası boyutlarına göre beton basınç gerilmesinin yeterli olup olmadığı tahkik edilir. Burada kastedilen beton temel betonudur. Kolon profili formdaki şekilden görüldüğü üzere “I” kesitlidir. Buna göre hazır tablolardan kolon ebatları ile ilgili bilgiler alınarak programa girilebilir. Kolon ve guse levhalarının ebatları ile bilgiler taban levhası kalınlığının hesabı ile levha ve kaynaklarla ilgili gerilme tahkiklerinde kullanılmaktadır. Taban levhasının kalınlığı ve guse levhalarının uç kesitindeki gerilmelerin hesabında kullanılmak üzere CA ve CB konsol mesafeleri program tarafından hesaplanır. Gerekli taban levhası kalınlığı bulunarak bir üst değere yuvarlatılır. Taban levhası kalınlığına göre levha kesitinin taşıyabileceği mukavemet momenti değeri bulunur. C mesafesine göre levhaya gelen maksimumum moment değeri belirlenerek levhanın mukavemet momentine bölünür. Böylece taban levhasında gerilme tahkiki yapılmış olur. Bulunan değer emniyet gerilme değerinden küçükse ilgili kutucuk yeşil renk alır. Guse levhası uç kesitinde oluşan moment değerinin guse levhasının mukavemet momentine bölünmesi ile guse levhasının gerilme tahkiki yapılmış olur. Ekrandaki form üzerinde bulunan şekilden de görüleceği üzere guse levhasını kolon profilinin başlığına bağlayan kaynaklara ait kalınlık bilgisi programa girilir. Guse levhasının yüksekliği aynı zamanda kaynak boyudur. Kaynak alanının hesaplanması ile birleşimde gerilme tahkiki yapılır. Kolon profili üst ve alt başlığına paralel guse levhalarını taban levhasına bağlayan kaynak kalınlığı programa tanımlanarak, birleşimde gerilme tahkiki yapılır. Kolona gelen yatay kuvvetleri karşılamak üzere kama profili olarak birleşimde köşebent (korniyer) kullanılmaktadır. Seçilen korniyerin kol boyu ve kalınlığı ilgili tablolar yardımı ile programa girilir. Korniyerin uzunluğu ise şekilde “lk” olarak ifade edilen taban levhası boyunca uzanan mesafedir. (t’) olarak ifade edilen mesafe yine ekrandaki formda bulunan şekilde görüldüğü üzere taban levhası ile temel betonu arasındaki mesafedir. Öncelikle kama profilinin betona aktaracağı basınç gerilmesinin emniyetli tarafta kalıp kalmaması araştırılarak sonrasında korniyer kesitinde gerilme tahkiki yapılır.